Problemy ze snem mogą mieć swoje podłoże w wielu różnych czynnikach. Co jednak zrobić, kiedy dokładamy wszelkich starań o zadbanie o higienę snu, a nic to nie daje? Warto wtedy zbadać poziom serotoniny, ponieważ to właśnie ona w towarzystwie melatoniny wpływa korzystnie na jakość naszego snu. Ponadto serotonina pełni w naszym organizmie wiele ważnych funkcji. W tym artykule dowiemy się wszystkiego, co powinniśmy wiedzieć o serotoninie.
Serotonina co to jest?
Wielu z nas o niej słyszało, jednak z pewnością nie każdy wie, czym jest serotonina. Serotonina to inaczej 5-hydroksytryptamina, w skrócie 5-HT. Należy do amin biogennych i jest uważana jednocześnie za neuroprzekaźnik oraz hormon tkankowy. Serotonina została odkryta w 1935 roku, więc dosyć niedawno. W trakcie pozyskiwania ekstraktu z komórek jelitowych stwierdzono obecność różnych substancji, w tym właśnie serotoniny. Na początku sądzono, że w jej skład wchodzi adrenalina, jednak później zaobserwowano, że jest to dotychczas nieznana substancja i nazwano ją enteraminą. W 1948 roku w Cleveland naukowcy odkryli w ludzkiej krwi substancję, która ma zdolność obkurczania naczyń krwionośnych. Ze względu na jej obecność w surowicy nazwano ją serotoniną.
Serotonina powstaje w trakcie przemiany aminokwasów o nazwie tryptofan. Za co odpowiada serotonina w ludzkim organizmie? Głównie jej działanie kojarzone jest z układem nerwowym, i pomimo że faktycznie duże jej stężenie krąży w tkankach nerwowych to jednak największe jej ilości znajdują się w przewodzie pokarmowym. Jest ona bowiem produkowana przez komórki chromatofilne jelit, zaś w układzie nerwowym miejscem syntezy serotoniny jest pień mózgu. Ponadto produkowana jest również w szyszynce oraz płytkach krwi.
Za co odpowiada serotonina w naszym organizmie?
Podstawową funkcją serotoniny jest to, że jako neuroprzekaźnik uczestniczy w przesyłaniu impulsów pomiędzy poszczególnymi komórkami nerwowymi. Ponadto jednak serotonina wpływa również:
- czynności przewodu pokarmowego – wydzielana w jelitach serotonina przyspiesza motorykę przewodu pokarmowego, to dzięki niej nasz organizm jest w stanie pozbywać się szybciej szkodliwych substancji. Serotonina odpowiada również za odczuwanie nudności.
- na nastrój – serotonina nazywana jest hormonem szczęścia, badania pokazują bowiem, że jej poziom ma bezpośredni wpływ na zdolność odczuwania przez nas radości, jej obecność redukuje lęk oraz poczucie niepokoju.
- proces krzepnięcia krwi – amina doprowadza do obkurczenia naczyń krwionośnych, co ogranicza utratę krwi.
Niedobór oraz nadmiar serotoniny w organizmie. Skutki
Zarówno niedobór, jak i nadmiar serotoniny może prowadzić do nieprawidłowości w ludzkim organizmie. Najbardziej znanym skutkiem niedoboru serotoniny jest depresja. Ponadto wśród innych można wymienić:
- apetyt na słodycze – ich zjedzenie powoduje wzrost serotoniny w organizmie;
- trudności z zasypianiem;
- zła pamięć i koncentracja;
- rozdrażnienie;
- spadek samooceny;
- niepokój i lęk.
Jeśli chodzi o nadmiar serotoniny w organizmie, skutkiem mogą być takie reakcje organizmu jak:
- biegunka;
- wymioty;
- dreszcze;
- nudności;
- rozszerzone źrenice;
- wysoka temperatura ciała;
- wzrost ciśnienia krwi.
Serotonina a spokojny sen
Serotonina odgrywa wyjątkową rolę w kontrolowaniu rytmu okołodobowego, czyli naszego wewnętrznego zegara biologicznego. Poziom jej znacznie spada w nocy, natomiast wzrasta w ciągu dnia. Badania naukowców wykazały, że serotonina łagodzi fazę snu Rem oraz uzupełnia noradrenalinę po przebudzeniu. Naukowcy przypuszczają , że uwalniane serotoniny w naszym mózgu jest sposobem na zwiększenie snu w obrębie mózgu. Obok melatoniny jest to zatem druga substancja, o którą warto zadbać w przypadku problemów z bezsennością.
Jak zwiększyć poziom hormonu szczęścia?
Jeśli cierpimy na zaburzenia snu, przede wszystkim zadbajmy o odpowiedni poziom melatoniny – dotyczy to szczególnie osób po 55 r.ż. Pamiętajmy, że melatonina wraz z wiekiem spada w naszym organizmie i warto sięgnąć po sprawdzone preparaty, które przywrócą jej optymalny poziom. Ponadto możemy postarać się uzupełnić serotoninę, sięgając po takie produkty jak: orzechy, ananasa, banany, kiwi, śliwki, pomidory, gorzką czekoladę oraz zieloną herbatę.
