Budzenie się w nocy – poznaj przyczyny wybudzania się ze snu

18.03.2024 Jakie są przyczyny częstego budzenia się w nocy lub nad ranem?

Ocena 5/5

Spis treści

Budzenie się w nocy i problem z zaśnięciem to jedne z najpowszechniejszych problemów związanych z zaburzeniami snu. To frustrująca przypadłość, która znacząco obniża jakość życia. Co możesz zrobić, aby sobie z nią poradzić?

Dlaczego budzę się w nocy? Przyczyny i sposoby na uniknięcie wybudzania się nad ranem

Co oznacza budzenie się w nocy?

Co to jest? Wielokrotne wybudzanie się w nocy, prowadzące do utraty ciągłości snu; problem, gdy czas czuwania w nocy przekracza 30 minut.
Objawy: trudności z ponownym zaśnięciem, niespokojny sen, zmęczenie w ciągu dnia.
Główne przyczyny: stres, inne zaburzenia snu (np. bezdech), złe warunki w sypialni, problemy fizjologiczne (np. potrzeba toalety, ból), niezdrowe nawyki (kofeina, telefon przed snem), zaburzenia hormonalne.
Co robić? Zadbaj o higienę snu (ciemna, cicha sypialnia, regularne pory snu, unikanie ekranów przed snem).

Budzenie się w nocy – na czym polega to zaburzenie snu?

Według kategorii medycznych, trudności z utrzymaniem snu występują wtedy, gdy łączny czas wszystkich wybudzeń ze snu w ciągu nocy (tak zwany czas czuwania wtrąconego) przekracza 30 minut¹.
Przebudzanie się w nocy polega na wielokrotnym wybudzaniu się w trakcie snu i utracie ciągłości snu.
Możesz odczuwać trudności w ponownym zaśnięciu po przebudzeniu, niepokój, a także niespokojny sen.

Jak wskazuje oficjalny podział Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (Rewizja 11), zaburzenia snu możemy podzielić na:
zaburzenia bezsenności,
zaburzenia związane z nadmierną sennością,
zaburzenia oddychania związane ze snem,
zaburzenia rytmu dobowego snu i czuwania,
zaburzenia ruchowe związane ze snem,
zaburzenia parasomnii.

Częste budzenie się w nocy będzie najprawdopodobniej należeć do kategorii zaburzeń bezsenności.

Wybudzanie się w nocy – jak wygląda?

Oto kilka charakterystycznych cech, które mogą towarzyszyć przebudzaniu się nad ranem²:

Uczucie zmęczenia i osłabienie: Ciągłe wybudzanie się i utrata ciągłości snu może prowadzić do pogorszenia samopoczucia i wpływać na odczuwanie senności oraz zmęczenia w ciągu dnia.
Częste wybudzanie się: Osoba cierpiąca na ten typ zaburzeń snu może budzić się kilka razy w ciągu nocy, co prowadzi do braku ciągłości snu. Czasem są to bardzo krótkie przebudzenia, ale mogą trwać nawet godzinę lub dłużej.
Trudności w ponownym zaśnięciu: Po wybudzeniu się osoba może doświadczać trudności w powrocie do snu. Może to prowadzić do znaczącego skrócenia trwania snu lub całkowitej niezdolności do powrotu do snu.
Niespokojny, płytki sen: Wybudzanie się w nocy to często także trudności z osiągnięciem głębokiej fazy snu lub uczucie niepokoju w związku ze snem.

Przyczyny budzenia się w nocy – dlaczego tak się dzieje?

Jeśli zadajesz sobie pytanie: „dlaczego budzę się w nocy?” – przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być następujące. Zastanawiasz się, co oznacza budzenie się o 2 w nocy lub o innych nietypowych porach? Poniżej znajdziesz potencjalne odpowiedzi:

Stres i niepokój: silne emocje i napięcie mogą powodować trudności z zasypianiem lub prowadzić do przebudzeń w nocy. Problemy osobiste, związane z pracą, relacjami czy zdrowiem mogą wpływać na jakość snu.
Inne, powiązane zaburzenia snu: istnieje wiele rodzajów zaburzeń snu, chociażby bezdech senny, zespół niespokojnych nóg czy koszmary senne, które mogą powodować wybudzanie się w nocy.
Niesprzyjające środowisko snu: nieodpowiednie warunki do snu, takie jak zbyt głośne otoczenie, niewygodne łóżko, nieodpowiednia temperatura, brak świeżej pościeli czy zbyt jasne pomieszczenie mogą prowadzić do częstego budzenia się w nocy.
Pobudki fizjologiczne: częste oddawanie moczu (nadpobudliwość pęcherza), ból, zgaga, gorączka lub inne dolegliwości ze strony organizmu to kolejne przyczyny problemów z ciągłością snu.
Nieprawidłowe nawyki związane ze snem: zaburzony harmonogram snu, długie drzemki w ciągu dnia, spożywanie kofeiny, późna kolacja czy korzystanie z telefonu przed snem mogą zakłócać zdrowy wypoczynek i prowadzić do wybudzania się ze względu na zaburzony zegar biologiczny oraz nadmierną aktywność układu nerwowego.
Zaburzenia hormonalne:
- Melatonina: zaburzenia związane z wydzielaniem melatoniny mogą mieć wpływ na jakość i regulację snu. Melatonina to hormon wytwarzany przez szyszynkę, który jest zaangażowany w regulację rytmu dobowego organizmu, zwłaszcza w synchronizację zegara biologicznego z cyklem dnia i nocy. Zaburzenia w produkcji lub działaniu melatoniny mogą prowadzić do trudności ze snem, w tym wybudzania się.
- Tarczyca: inne zaburzenia hormonalne, takie jak niedoczynność lub nadczynność tarczycy, także mają istotne znaczenie dla jakości snu. Niedoczynność tarczycy może prowadzić do nadmiernego zmęczenia, senności w ciągu dnia oraz trudności z zasypianiem w nocy, z kolei nadczynność powoduje nadmierne pobudzenie organizmu.

Częste budzenie się w nocy – co zrobić?

Budzenie się nad ranem powoduje pogorszenie samopoczucia, a także wiele konsekwencji zdrowotnych. Co możesz zrobić, aby poprawić jakość swojego snu?

Obszar działania	Konkretne zalecenie
Higiena cyfrowa przed snem	Nie korzystaj ze smartfona, tabletu czy komputera bezpośrednio przed snem. Ogranicz oglądanie telewizji wieczorem.
Środowisko sypialni	Zapewnij sobie odpowiednie warunki: ciemność, ciszę, komfortową temperaturę, wygodne łóżko i świeżą pościel.
Regularność i rytm dobowy	Ustal regularny harmonogram zasypiania i wstawania (nawet w weekendy). Unikaj długich drzemek w ciągu dnia.
Konsultacja specjalistyczna	Skonsultuj się z lekarzem, jeśli domowe sposoby nie przynoszą ulgi. Być może konieczne będzie zastosowanie odpowiedniego wsparcia farmakologicznego, takiego jak melatonina na sen (po konsultacji).