Na jakość naszego snu wpływa wiele różnych czynników – od wygodnego materaca przez poziom zmęczenia, stres, długość wypoczynku aż po dietę. A co z księżycem? Wiele osób, zarówno młodych, jak i starszych, skarży się, że w czasie trwania pełni miewają wyraźne problemy z zaśnięciem. Czy rzeczywiście srebrny glob może oddziaływać na to, czy dobrze się wyśpimy? Jak wpływają na nas fazy księżyca i czy jest sposób, by poprawić jakość snu w okresie jesiennego przesilenia?
Czy fazy księżyca wpływają na sen?
Czy fazy księżyca rzeczywiście mają wpływ na jakość snu? Na to pytanie wciąż nie ma jednoznacznej odpowiedzi. W 2013 roku w Bazylei przeprowadzono badania, które miały wykazać, że rytm księżycowy może być powiązany z długością snu. W rzeczonym badaniu udział brało trzydziestu trzech ochotników. Podczas eksperymentu spali oni w całkowitych ciemnościach – nie wiedzieli, kiedy występują określone fazy księżyca. Jak sugerują badacze, w czasie pełni mieli oni zasypiać o 5 minut dłużej, a sam sen skrócił się o 20 minut. Jednocześnie o 30% skróciła się faza głębokiego snu1.
Podobne badania przeprowadzono także w Szwecji. Tam, w grupie czterdziestu siedmiu badanych sen w czasie pełni skrócił się o 25 minut w porównaniu z nowiem. Naukowcy zwrócili uwagę również, na wzmożoną podatność na wybudzenie i hałas2.
Jak fazy księżyca wpływają na sen?
I choć cześć naukowców ma wątpliwości co do słuszności powyższych badań, to wiele osób, zarówno młodych, jak i w podeszłym wieku, narzeka na problemy ze snem pojawiające się w okresie pełni. Przyczyn takiego stanu może być kilka.
Pełnia księżyca a sen
Zaburzenia snu w czasie pełni mogą być powodowane przez sam Księżyc. Nie musi to jednak wynikać z położenia srebrnego globu względem Ziemi, a raczej jego jasności. W czasie pełni Księżyc ukazuje się na nocnym niebie w pełnej krasie. W przypadku bezchmurnego nieba skutkuje to mocnym światłem wpadającym przez okno sypialni.
Problem z zaśnięciem może więc wynikać ze zbyt dużej ilości światła w pomieszczeniu. Jeśli światło Księżyca pada bezpośrednio na miejsce w sypialni, w którym śpimy, nasz sen będzie płytszy, a przez to i krótszy.
Sam blask księżyca może mieć też wpływ na nasz organizm. Jak to możliwe? Mocne światło wpadające do sypialni może zmylić nasze ciało, które będzie mieć problem z rozróżnieniem dnia i nocy. W efekcie dojdzie do zmniejszenia produkcji melatoniny, a organizm na dłużej pozostanie w stanie przebudzenia. Na szczęście w tym wypadku problem można bardzo szybko rozwiązać – wystarczy zasłaniać okna na czas pełni, a dodatkowo warto wyposażyć się także w opaskę do snu.
Faza księżyca a sen – jak poprawić jego jakość?
Wiemy już, jak wpływają na nas i nasz sen fazy księżyca. Czy to oznacza, że w przypadku każdej pełni musimy mierzyć się z zaburzeniami snu? I choć bezsenność bywa uciążliwa, to pełnia Księżyca trwa jedynie przez 3 dni – to okres na tyle krótki, że nie powinien znacząco zaburzyć rytmu naszego funkcjonowania.
A co w sytuacji, gdy problemy ze snem jednak się pojawią? Wsparciem w tym czasie może okazać się zachowanie zasad właściwej higieny snu. Co to oznacza? Starajmy się zapewnić sobie minimum 7 godzin wypoczynku w ciągu nocy. W czasie 2 godzin przed pójściem do łóżka powinniśmy unikać jedzenia. Jeśli zjemy za późno, organizm będzie koncentrować się przede wszystkim na trawieniu, co utrudni prawidłowe zasypianie. Pamiętajmy też o rezygnacji z kawy, zwłaszcza w godzinach wieczornych.
Na wzmocnienie rytmu snu wpływa również unikanie niebieskiego światła przed snem. Pochodzi ono przede wszystkim z urządzeń elektronicznych – ekranu telewizora, komputera oraz smartfona. Niebieskie światło pobudza mózg do aktywności i blokuje wydzielanie melatoniny, co dodatkowo potęguje problemy ze snem. Dlatego przed pójściem do łóżka, najlepiej wyłączyć wszystkie urządzenia, a zamiast tego zrelaksować się i wyciszyć, np. czytając.
Właściwy rytm snu warunkowany jest także przez rytm dnia. Podejmowane przez nas aktywności odgrywają dużą rolę w procesie wypoczynku. Im większe zmęczenie czujemy pod koniec dnia, tym łatwiej o zdrowy i głęboki sen. W tym celu warto podejmować się aktywności fizycznych – może to być zwykły spacer, przejażdżka rowerem lub jogging.
Melatonina – wsparcie rytmu snu
Wsparciem w przypadku zaburzeń rytmu snu może okazać się sięgnięcie po melatoninę. Wydzielanie tego hormonu w naszym organizmie regulowane jest przez cykle dnia i nocy. Z wiekiem jego poziom może spadać, co może wpływać na pogorszenie jakości snu. Do tego może dochodzić nadmierna senność w ciągu dnia, bóle głowy, spadek koncentracji oraz rozdrażnienie. Sięgnięcie po melatoninę, np. w formie tabletek może pomóc odzyskać właściwy rytm snu. To ulga dla zmęczonego organizmu – lepsza jakość snu wyraźnie wpływa nie tylko na ciało, ale i umysł.
1 – https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(13)00754-9
2 – https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(14)00543-0
